Hallo iedereen,
Dit was het dan alweer. De gehele lessenserie, powerpoints, kunstaspect en mogelijke alternatieven staan op de weblog.
Wij vonden het erg leuk om deze opdracht te maken omdat wij onze creativiteit de vrije loop konden laten gaan en omdat wij hard aan het werken waren aan onze competenties.
De samenwerkin liep uitstekend en wij zijn dan ook erg blij dat er een mooi eindproduct is uitgekomen.
M.v.g.
Nicky, Jeroen, Rik en Bianca
maandag 12 januari 2009
Kunstaspect
Hierbij het kunstaspect over surrealisme! Helaas staan er geen afbeeldingen bij aangezien het niet lukt deze te uploaden in dit bericht!
Kunstaspect surrealisme
Inleiding:
Onder leiding van André Breton (1896- 1966) werd in 1924 de surrealistische beweging opgericht. Deze stroming was in de periode tussen de WOI en WOII de belangrijkste kunststroming.
Deze kunststroming werd opgedeeld in twee groepen, de veristische surrealisten en de kalligrafische surrealisten. Veristische surrealisten schilderden vooral droombeelden die heel erg letterlijk en gedetailleerd waren. Bij deze groep surrealisten behoorden Dali en Margritte. Kalligrafische surrealisten schilderen vooral door spontane invallen. Bij deze groep behoort de kunstenaar Miró. En dan had je altijd nog kunstenaars die precies tussen de twee groepen in vielen met hun werken. Ernst was één van die kunstenaars. Sommige van zijn werken zijn zeer gedetailleerd maar vertonen ook sporen van toeval. (Lucie-smith, E. ,1999)
Ontstaan:
In 1916 ontstond er in Europa en Amerika een stroming die dadaïsme werd genoemd. Deze stroming bracht een heuse ommekeer in de het denken over beeldende kunst en literatuur. Bij deze stroming speelde het toeval een grote rol en dit was ook zo bij het onstaan van kunstwerken. (http://www.surrealisme.nl/, 24 dec. 08)
Door deze groep/ stroming is het surrelisme ontstaan in 1920, in Frankrijk. Deze beweging werd door André Breton opgericht en hij was tevens de schrijver van het surrealistisch Manifest.
Het surrealisme was in eerste plaats een levenshouding die voor positieve actie stond. In het Manifest stond ook dat de surrealistische levenshouding ervoor moest zorgen dat de bestaande orde omver werd geworpen. Breton dacht dat juiste de bestaande orde de oorzaak was van oorlog en dat het ervoor zorgt dat de mensen in hun denken en handelen beperkt werden. Surrealisme heeft zijn naam aan deze hogere werkelijkheid te danken. De sur-realité staat in het surrealisme centraal. (http://users.telenet.be/wendy.geerts/notas/Surrealisme.html, 24 dec. 08)
Het surrealisme werd geïnspireerd door de volgende punten:
- Verzet tegen de burgermaatschappij
- Verlangen naar vrijheid
- Zoeken naar hogere werkelijkheid
- psychologie
Het werk van Sigmund Freud staat parallel aan het surrealisme. Freud legde de basis van de diepte-psychologie en Breton gebruikte de ideeën van Freud in de ontwikkeling van het surrealisme. (http://users.telenet.be/wendy.geerts/notas/Surrealisme.html, 24 dec. 08)
Kenmerken:
De meeste kunstenaars zouden de kenmerken van het surrealisme als volgt verwoorden: Organisch en vloeiend.
Om een beeld te krijgen van het surrealisme zijn deze twee kenmerken niet voldoende. Er horen nog veel meer kenmerken bij.
- Automatisme: Belangrijk bij het automatisme is het spontaan uiten van wat er in de gedachten opkomt. Het wordt niet van te voren helemaal uitgewerkt maar wat ontstaat is puur toeval. Deze kenmerken uitte zich vaak in vloeiende vormen en poëtische titels.
- Combinaties van niet bij elkaar passende voorwerpen: In het surrealisme wilden de kunstenaars graag hun dromen vastleggen. Zo konden dingen die diep in ons denken verborgen liggen naar boven komen. Vaak wordt dit gekenmerkt door het combineren van objecten die normaal gesproken niet bij elkaar horen. Hierdoor kunnen dingen of situaties een heel ander verband krijgen. Deze kenmerken zijn goed te zien bij Salvador Dali. Ook bij de collagetechniek werden deze kenmerken veel gebruikt. Hier kon veel geëxperimenteerd worden met elementen uit te werkelijkheid en uit het onderbewustzijn naast elkaar te plaatsen. (http://users.telenet.be/wendy.geerts/notas/Surrealisme.html, 24 dec. 08)
Het surrealisme kan van oudsher al in verschillende vormen terugkomen. Zowel in 2- als 3-dimensionale afbeeldingen of als surrealistische tekst. Het gaat om de zuivere gedachten waarmee ze de gedachten tot uitdrukking kunne brengen. (http://www.surrealisme.nl/, 24 dec. 08)
Invloed op moderne en hedendaagse kunst:
Het surrealisme heeft als artistieke beweging niet lang bestaan. Maar het surrealisme heeft echter veel invloed gehad op de hedendaagse kunst. Dit komt doordat de beweging een grote drang heeft naar bevrijding en drang kan in elke generatie teruggevonden worden. (http://users.telenet.be/wendy.geerts/notas/Surrealisme.html, 24 dec. 08)
Kunstenaars:
Er waren veel kunstenaars die schilderden vanuit de stroming van het surrealisme. Daarom is het lastig om ze allemaal te behandelen. Daarom behandelen wij de vier meest bekende kunstenaars van het surrealisme. Deze kunstenaars zijn Max Ernst, Joan Miró, René Magritte en Salvador Dali.
Max Ernst
Max Ernst werd geboren in 1891 in Brühl, Duitsland. Zijn vader was leraar en een enthousiaste zondagsschilder. Max was een zeer getalenteerd kind met een levendige verbeelding. In 1906 werd Max diep geraakt door de dood van zijn kaketoe en de geboorte van zijn zusje. Vanaf dit moment zag Max een verbintenis tussen vogels en mensen. Vandaar het vaak terugkomen van vogels en mensen in zijn werken.
Van 1908- 1914 studeerde hij aan de universiteit van Bonn en ontmoette hij August Macke. Hij sloot zich aan bij een groep dichters en schilders die door Macke werden geïnspireerd. Door deze ontwikkeling kwamen zijn schilderijen ook op tentoonstellingen terecht.
Toen kwam de oorlog en moest hij meevechten in het leger waar hij meerdere malen gewond raakte. In 1915 kreeg hij een eenvoudig baantje bij de legerstaf en hield hij viel tijd over om te schilderen en in 1916 kon hij dan ook een expositie houden in Berlijn ‘Der sturm’. Na deze expositie volgde er nog meer tentoonstellingen. Intussen wilde Ernst weer heel graag terug naar Parijs maar dat kon niet door de naoorlogse situatie. Daarom stuurde hij maar een aantal werken op en dat had succes. In 1922 wist hij eindelijk zonder papieren of geld naar Parijs te vluchten. In Frankrijk ging hij samenwerken met Paul Eluard en namen ze deel aan de saison des sommeils. Deze bijeenkomsten vertegenwoordigde de stroming die voorafging aan het surrealisme.
1925 was het jaar waarbij de belangrijkste innovaties van Ernst plaatsvonden. Hij ontdekte dat je met een potlood over een blad heen kon strijken terwijl het op een grof oppervlak ligt en dat daar dan beelden uit ontstonden.
Hetzelfde jaar gaf Djaghilev hem een opdracht, samen met Joan Miro om decors te maken voor een ballet.
In 1931 had hij zijn eerste Amerikaanse tentoonstelling in New York en 5 jaar later was hij een van de kunstenaars die zijn kunsten mochten tentoonstellen in Julian Levy Gallery in New York. Hier werden objecten tentoongesteld door grote kunstenaars. Dit was dus een grote eer.
In 1938 bereikte hij een ander hoogtepunt doordat hij de surrealistische groep de rug toekeerde. Vanwege allerlei problemen, kon hij zich niet meer inzetten voor deze groep en keerde ze de rug toe.
De jaren erna waren heftig voor Max. Hij werd een aantal keer gevangen genomen en ontsnapte ook elke keer weer. In 1942 kreeg hij weer een tentoonstelling in New York en krabbelde weer op. Toen hij voor de 4e keer een andere vrouw ontmoette werd dit een groot schandaal in de Verenigde Staten.
In ’49 keerde hij na een aantal jaar terug naar Europa waar hij wel al die tijd een tentoonstelling heeft gehad. In 1950 was dat in de galerie René Drouin.
De laatste 20 jaar van zijn leven heeft hij nog grote tentoonstellingen gehad in Parijs, New York en ik Keulen. Hij stierf in 1976.
Joan Miro.
Deze kunstenaar heeft zich niet altijd aan de surrealistische bewegingen gehouden, maar zijn naam wordt er wel aan gekoppeld.
Hij werd in 1893 geboren in Barcelona. Op school was hij een verlegen leerling, stil, teruggetrokken en zwijgzaam. Het enige vak waar hij door werd gemotiveerd was door de tekenlessen.
In 1907 moest hij van zijn vader van school af, omdat de resultaten niet naar behoren waren. Hij mocht vanaf dat moment lessen gaan volgen aan de plaatselijke kunstacademie.
In 1910 mocht hij dit niet meer doen van zijn familie, omdat hij volgens hen niet geschikt was en niet artistiek genoeg. Hij werd kantoorbediende.
Hij werd erg ziek in de periode erna en uiteindelijk mocht hij zijn eigen weg gaan.
Hij schreef zich hierop direct in op de kunstacademie van Barcelona. In 1913 had Miro zijn eerste atelier en begon met schilderen. Aanvankelijk was dit eerst stillevens en portretten. In 1916 was Miro verbaasd over de tentoonstelling van Vollard. Hierop inspireerde hij zich en een jaar later had hij zijn eerste tentoonstelling in Barcelona. Het werd een afgang en de kunstenaar keerde weer terug naar Montriog.
Hij vond daarna dat hij weer terug moest naar de basis en in 1919 vond hij dat hij naar parijs moest, naar Picasso.
Hij ontwikkelde zich daarna snel en ondanks dat hij zijn familie niet al te vaak zag, had hij genoeg inspiratie die hij haalde uit de mensen om hem heen.
Er waren talloze schrijvers in de buurt zoals Robert Desnos, Georges Limbour, Michel Leiris etc. In 1923 veranderde Miro’s stijl opnieuw, waarvan Paul Klee een belangrijke invloed was. Miro woonde van ’24 de bijeenkomsten van de surrealistische beweging bij, maar was nog niet volledig lid van de groep. Een jaar later waren zijn werken te bewonderen in La Révolution Surréaliste, in Parijs.
De verkoop liep niet goed, maar de nadruk op de woorden die Miro had gevonden veroorzaakten een groot schandaal. Miro werd dat zelfde jaar gevraagd of hij mee wilde doen aan de 1e tentoonstelling van de Surrealistische beweging. En niet veel later, op aandringen van Picasso, ontwierpen hij en Max Ernst decors voor een ballet. Niet iedereen was het hier mee eens en ook vanwege jaloerse blikken van andere kunstenaars werd er tijdens de première van Roméo en Julliet geprotesteerd.
Hij ging verder en reisde in 1928 naar Nederland, waar hij een reeks Nederlands interieurs schilderde. Hij trouwde in 1929 met Pilar Junicosa. Hij was nog steeds niet rijk, maar hij werd wel steeds bekender. Een jaar later had hij namelijk een tentoonstelling in Amerika. Hij kwam steeds met nieuwe technieken. Hij maakte onder andere schilderijen op schuurpapier. Zijn beelden werden steeds monstelijker en heftiger. Er zijn technische experimenten steeds ruwer en wilder. Veel mensen dachten dat hij zijn inspiratie aan de slechte situatie in Spanje wijdden, maar dit is nooit bewezen. In 1936 brak de Spaanse burgeroorlog uit en hij vluchtte naar Momtparnasse. Hij raakte steeds meer politiek betrokken en dit zag je ook in zijn werk, in affiches en aan muurtekeningen. In de eerste maand van de oorlog begon hij weer aan een nieuwe reeks kunstwerken, de Constellaties, zijn werk was een vlucht van alle ellende in de wereld. Hij moest wel op de vlucht voor de oorlog en hij dacht ook dat de Nazi’s zouden overwinnen. Dit stelde hem teleur en hij zat in een diep dal. Tijdens deze periode won hij wel een belangrijke prijs in New York. Het museum van Modern Art wijdde een grote overzichtstentoonstelling aan hem. In 1941 keerde hij terug naar Barcelona en begon met keramiek te werken. In 1947 verhuisde hij naar Amerika, waar hij in 1948 weer terug keerde. In Spanje werd Miro genegeerd, maar in de rest van de wereld werd hij steeds bekender. In de jaren erna had Miro nog enkele grote tentoonstelling, ook van zijn werk met keramiek. In 1956 keerde hij terug naar Palma, waar hij een rustig bestaan leefde. In 1985 is hij gestorven.
René Magritte.
Rene was de enige surrealistische schilder die zich niet helemaal aansloot bij de beweging van André Breton. Hij werd in 1898 geboren in Lesinnes geboren en groeide op in Charleroi.
Hij schilderde al vanaf jongs af aan. In 1916 heeft hij zijn vader over gehaald om hem naar de academie voor Schone Kunsten te laten gaan. Deze lag in Brussel. Hij volgde de lessen niet genoeg. Toen hij in 1919 de werken zag van Chirico, wist hij dat hij schilder wilde worden. Kort daarop werd één schilderij van hem tentoongesteld, die geïnspireerd was door Picasso. In 1920 trouwde hij met zijn jeugdliefde, Margritte Berger. In 1925 na een paar jaar leverde hij zijn eerste ‘echte’ werk af, de verdwaalde jockey. Deze kale en zakelijke stijl die dit schilderij had, zouden later enorm veel van zijn werk beïnvloeden. Hij kreeg deze periode een paar belangrijke vrienden, E.L.T Mesens, een Belgische dichter. In ’27 ging René naar Parijs, waar hij zich bij de surrealistische beweging van Breton wendde. Zijn persoonlijkheid botste wel met die van Breton. Dit is zo hoog opgelopen dat hij weer terugkeerde naar Brussel. Tijdens de periode die volgt, zijn er weinig werken van Magritte die uitkomen. Tegelijkertijd richtte hij zelf een beweging op van surrealisten in Brussel en iedere zaterdag zaten deze mensen bij hem thuis. Magritte was zeer geïnteresseerd in Fantomas, een meester-crimineel en verwerkte dit in zijn werken. Na een tijdje kreeg zijn werk een omslag. Hij ging in zijn werken op zoek naar overeenkomsten, zonder dat dit opviel, de tijd van ongerijmdheden was voorbij. Tijdens de Tweede Wereldoorlog verdiepte hij zich ook in het impressionisme en vooral op Renoir. Zijn fanatieke volgelingen waren verward. In 1947 maakte hij werken om de wereld een beetje te schokken, dit is gelukt , er kwam een schandaal. Hij keerde daarna terug naar zijn oude stijl, toen hij merkte dat dit ook niet was hij wilde.
Hij bood zijn excuses aan en in 1967 stierf hij.
Salvador Dali.
Dali is misschien wel de bekendste surrealistische kunstenaar. Hij werd in 1904 geboren in Catalonië. Van jongs af aan, schreeuwt Dali om aandacht. Hij was erg assertief. Zijn vader stuurde hem naar een openbare school in Figueras, waar hij niets leerde. Zijn belangstelling werd opgemerkt door een impressionistische schilder, Ramon Pichot. En deze moedigde hem aan om te gaan tekenen en schilderen. In 1918 was Dali zo ver om zijn eerste werken tentoon te stellen in het plaatselijke theater. In 1921 ging hij naar de kunstacademie in Madrid. Docenten konden hem weinig bijbrengen, omdat hij zelf al vaardig genoeg was. Hij werd naar huis gestuurd en toen heeft hij een tijdje gevangen gezeten, omdat hij gedemonstreerd had tegen dictator de Rivera. Hij keerde een jaar later terug naar de academie en begon hier te experimenteren met modernere stijlen. Hij had kort daarna zijn eerste echte tentoonstelling in Barcelona. De kritieken waren lovend. Hij werd kort daarna weer van de academie gestuurd, omdat hij tegen zijn docenten had gezegd dat hij slimmer was dan zij. Hij bracht daarna een bezoek aan Parijs, naar Picasso en daarna vervolgde hij zijn reis naar Nederland waar hij een studie deed naar de werken van Vermeer. Dali werd ook beïnvloed door Bunuels enthousiasme voor de film. Hij maakte kort daarna een verbazingwekkende en woeste film. Toen deze film werd vertoond kwam er een enorme rel. Het was hiermee niet te voorkomen dat hij in de aandacht van de surrealisten kwam. Hij werd hier verliefd op Gala, de vrouw van Eluard. Eluard zat ook bij de surrealistische beweging. Deze vrouw werd zijn muze en regelde ook zijn zaken. In november dat jaar had hij een tentoonstelling in Parijs. Al snel begonnen andere surrealisten zich te ergeren aan het talent van Dali voor public relations die hij persoonlijk had. Breton was geen grote fan van Dali, omdat hij dacht dat hij de leiding van de beweging zou overnemen. Breton wilde Dali een hak zetten tijdens een bijeenkomst, maar Dali was slim en kwam hier onder uit. Hij legde daarna een eed af. Maar in 1939 werd hij definitief uit de groep gezet. Eind jaren 30 was Dali erg gericht op damesmode. Hij had hier een grote invloed op. Vanaf 1935 behartigde miljonair James zijn zaken. Hij kocht Dali’s belangrijkste werkstukken en gaf hem opdracht om surrealistische dingen te ontwerpen voor zijn buitenhuis. Dali deed ook enorm zijn best om bekend te worden in Amerika. Hij stond als een van de eerste kunstenaars op de cover van de Time. Hij ontwierp in 1936 een speciaal paviljoen in New York. Hij bleef altijd geboeid door de gebeurtenissen in de Spaanse politiek. In 1935 was hij bezig met een van zijn studies naar een nieuw kunstwerk; weke constructie met gekookte bonen. Waarin de invloed van Goya te zien was. Dali kwam niet meer bij de beweging van de surrealisten en ging voor het grote geld. Breton pikte dit niet en nam zijn tentoonstelling in Amerika onder vuur. Maar Dali trok zich er niets van aan en had in het Modern Art museum in New York een overzichtstentoonstelling. Hij werkte die periode ook samen met Walt Disney. In 1948 keerde hij terug naar Europa. Hij was erg bekend bij iedereen. Dali ging nu verder met het maken van religieus getinte kunstwerken. De laatste jaren van het leven van Dali werd gekenmerkt door allerlei schandalen. Hij stierf in 1989 onder ellendige omstandigheden. De werken van Dali blijven nog iedereen verbazen.
Conclusie:
Kort samengevat houdt het surrealisme het volgende in. De grondlegger van het surrealisme is André Breton. Hij heeft deze beweging opgericht omdat hij de werkelijke wereld wilde koppelen aan de fantasiewereld. Hierbij probeerde hij de fantasie zo gedetailleerd mogelijk weer te geven waardoor fantasie op de werkelijkheid leek. Vandaar de naam surrealisme.
Om dit doel te bereiken moeten er een aantal belangrijke aspecten aanwezig zijn. Het kunstwerk moet vloeiend en organisch zijn. Combinaties en het toeval leggen de basis van surrealistische kunstwerken en literatuur. Bij het surrealisme stonden vier kunstenaar centraal: Salvador Dali, Rene Magritte, Max Ernst en Juan Miro. Deze mannen zijn zeer bekend en hebben enkele grote tentoonstellingen op hun naam staan.
Literatuurlijst:
Lucie-Smith, E. (1999). Kunstenaars van de 20ste eeuw.Bussum: Uitgeverij THOTH
http://users.telenet.be/wendy.geerts/notas/Surrealisme.html
(http://www.surrealisme.nl/, 24 dec. 08)
Kunstwerken surrealisme:
Kunstaspect surrealisme
Inleiding:
Onder leiding van André Breton (1896- 1966) werd in 1924 de surrealistische beweging opgericht. Deze stroming was in de periode tussen de WOI en WOII de belangrijkste kunststroming.
Deze kunststroming werd opgedeeld in twee groepen, de veristische surrealisten en de kalligrafische surrealisten. Veristische surrealisten schilderden vooral droombeelden die heel erg letterlijk en gedetailleerd waren. Bij deze groep surrealisten behoorden Dali en Margritte. Kalligrafische surrealisten schilderen vooral door spontane invallen. Bij deze groep behoort de kunstenaar Miró. En dan had je altijd nog kunstenaars die precies tussen de twee groepen in vielen met hun werken. Ernst was één van die kunstenaars. Sommige van zijn werken zijn zeer gedetailleerd maar vertonen ook sporen van toeval. (Lucie-smith, E. ,1999)
Ontstaan:
In 1916 ontstond er in Europa en Amerika een stroming die dadaïsme werd genoemd. Deze stroming bracht een heuse ommekeer in de het denken over beeldende kunst en literatuur. Bij deze stroming speelde het toeval een grote rol en dit was ook zo bij het onstaan van kunstwerken. (http://www.surrealisme.nl/, 24 dec. 08)
Door deze groep/ stroming is het surrelisme ontstaan in 1920, in Frankrijk. Deze beweging werd door André Breton opgericht en hij was tevens de schrijver van het surrealistisch Manifest.
Het surrealisme was in eerste plaats een levenshouding die voor positieve actie stond. In het Manifest stond ook dat de surrealistische levenshouding ervoor moest zorgen dat de bestaande orde omver werd geworpen. Breton dacht dat juiste de bestaande orde de oorzaak was van oorlog en dat het ervoor zorgt dat de mensen in hun denken en handelen beperkt werden. Surrealisme heeft zijn naam aan deze hogere werkelijkheid te danken. De sur-realité staat in het surrealisme centraal. (http://users.telenet.be/wendy.geerts/notas/Surrealisme.html, 24 dec. 08)
Het surrealisme werd geïnspireerd door de volgende punten:
- Verzet tegen de burgermaatschappij
- Verlangen naar vrijheid
- Zoeken naar hogere werkelijkheid
- psychologie
Het werk van Sigmund Freud staat parallel aan het surrealisme. Freud legde de basis van de diepte-psychologie en Breton gebruikte de ideeën van Freud in de ontwikkeling van het surrealisme. (http://users.telenet.be/wendy.geerts/notas/Surrealisme.html, 24 dec. 08)
Kenmerken:
De meeste kunstenaars zouden de kenmerken van het surrealisme als volgt verwoorden: Organisch en vloeiend.
Om een beeld te krijgen van het surrealisme zijn deze twee kenmerken niet voldoende. Er horen nog veel meer kenmerken bij.
- Automatisme: Belangrijk bij het automatisme is het spontaan uiten van wat er in de gedachten opkomt. Het wordt niet van te voren helemaal uitgewerkt maar wat ontstaat is puur toeval. Deze kenmerken uitte zich vaak in vloeiende vormen en poëtische titels.
- Combinaties van niet bij elkaar passende voorwerpen: In het surrealisme wilden de kunstenaars graag hun dromen vastleggen. Zo konden dingen die diep in ons denken verborgen liggen naar boven komen. Vaak wordt dit gekenmerkt door het combineren van objecten die normaal gesproken niet bij elkaar horen. Hierdoor kunnen dingen of situaties een heel ander verband krijgen. Deze kenmerken zijn goed te zien bij Salvador Dali. Ook bij de collagetechniek werden deze kenmerken veel gebruikt. Hier kon veel geëxperimenteerd worden met elementen uit te werkelijkheid en uit het onderbewustzijn naast elkaar te plaatsen. (http://users.telenet.be/wendy.geerts/notas/Surrealisme.html, 24 dec. 08)
Het surrealisme kan van oudsher al in verschillende vormen terugkomen. Zowel in 2- als 3-dimensionale afbeeldingen of als surrealistische tekst. Het gaat om de zuivere gedachten waarmee ze de gedachten tot uitdrukking kunne brengen. (http://www.surrealisme.nl/, 24 dec. 08)
Invloed op moderne en hedendaagse kunst:
Het surrealisme heeft als artistieke beweging niet lang bestaan. Maar het surrealisme heeft echter veel invloed gehad op de hedendaagse kunst. Dit komt doordat de beweging een grote drang heeft naar bevrijding en drang kan in elke generatie teruggevonden worden. (http://users.telenet.be/wendy.geerts/notas/Surrealisme.html, 24 dec. 08)
Kunstenaars:
Er waren veel kunstenaars die schilderden vanuit de stroming van het surrealisme. Daarom is het lastig om ze allemaal te behandelen. Daarom behandelen wij de vier meest bekende kunstenaars van het surrealisme. Deze kunstenaars zijn Max Ernst, Joan Miró, René Magritte en Salvador Dali.
Max Ernst
Max Ernst werd geboren in 1891 in Brühl, Duitsland. Zijn vader was leraar en een enthousiaste zondagsschilder. Max was een zeer getalenteerd kind met een levendige verbeelding. In 1906 werd Max diep geraakt door de dood van zijn kaketoe en de geboorte van zijn zusje. Vanaf dit moment zag Max een verbintenis tussen vogels en mensen. Vandaar het vaak terugkomen van vogels en mensen in zijn werken.
Van 1908- 1914 studeerde hij aan de universiteit van Bonn en ontmoette hij August Macke. Hij sloot zich aan bij een groep dichters en schilders die door Macke werden geïnspireerd. Door deze ontwikkeling kwamen zijn schilderijen ook op tentoonstellingen terecht.
Toen kwam de oorlog en moest hij meevechten in het leger waar hij meerdere malen gewond raakte. In 1915 kreeg hij een eenvoudig baantje bij de legerstaf en hield hij viel tijd over om te schilderen en in 1916 kon hij dan ook een expositie houden in Berlijn ‘Der sturm’. Na deze expositie volgde er nog meer tentoonstellingen. Intussen wilde Ernst weer heel graag terug naar Parijs maar dat kon niet door de naoorlogse situatie. Daarom stuurde hij maar een aantal werken op en dat had succes. In 1922 wist hij eindelijk zonder papieren of geld naar Parijs te vluchten. In Frankrijk ging hij samenwerken met Paul Eluard en namen ze deel aan de saison des sommeils. Deze bijeenkomsten vertegenwoordigde de stroming die voorafging aan het surrealisme.
1925 was het jaar waarbij de belangrijkste innovaties van Ernst plaatsvonden. Hij ontdekte dat je met een potlood over een blad heen kon strijken terwijl het op een grof oppervlak ligt en dat daar dan beelden uit ontstonden.
Hetzelfde jaar gaf Djaghilev hem een opdracht, samen met Joan Miro om decors te maken voor een ballet.
In 1931 had hij zijn eerste Amerikaanse tentoonstelling in New York en 5 jaar later was hij een van de kunstenaars die zijn kunsten mochten tentoonstellen in Julian Levy Gallery in New York. Hier werden objecten tentoongesteld door grote kunstenaars. Dit was dus een grote eer.
In 1938 bereikte hij een ander hoogtepunt doordat hij de surrealistische groep de rug toekeerde. Vanwege allerlei problemen, kon hij zich niet meer inzetten voor deze groep en keerde ze de rug toe.
De jaren erna waren heftig voor Max. Hij werd een aantal keer gevangen genomen en ontsnapte ook elke keer weer. In 1942 kreeg hij weer een tentoonstelling in New York en krabbelde weer op. Toen hij voor de 4e keer een andere vrouw ontmoette werd dit een groot schandaal in de Verenigde Staten.
In ’49 keerde hij na een aantal jaar terug naar Europa waar hij wel al die tijd een tentoonstelling heeft gehad. In 1950 was dat in de galerie René Drouin.
De laatste 20 jaar van zijn leven heeft hij nog grote tentoonstellingen gehad in Parijs, New York en ik Keulen. Hij stierf in 1976.
Joan Miro.
Deze kunstenaar heeft zich niet altijd aan de surrealistische bewegingen gehouden, maar zijn naam wordt er wel aan gekoppeld.
Hij werd in 1893 geboren in Barcelona. Op school was hij een verlegen leerling, stil, teruggetrokken en zwijgzaam. Het enige vak waar hij door werd gemotiveerd was door de tekenlessen.
In 1907 moest hij van zijn vader van school af, omdat de resultaten niet naar behoren waren. Hij mocht vanaf dat moment lessen gaan volgen aan de plaatselijke kunstacademie.
In 1910 mocht hij dit niet meer doen van zijn familie, omdat hij volgens hen niet geschikt was en niet artistiek genoeg. Hij werd kantoorbediende.
Hij werd erg ziek in de periode erna en uiteindelijk mocht hij zijn eigen weg gaan.
Hij schreef zich hierop direct in op de kunstacademie van Barcelona. In 1913 had Miro zijn eerste atelier en begon met schilderen. Aanvankelijk was dit eerst stillevens en portretten. In 1916 was Miro verbaasd over de tentoonstelling van Vollard. Hierop inspireerde hij zich en een jaar later had hij zijn eerste tentoonstelling in Barcelona. Het werd een afgang en de kunstenaar keerde weer terug naar Montriog.
Hij vond daarna dat hij weer terug moest naar de basis en in 1919 vond hij dat hij naar parijs moest, naar Picasso.
Hij ontwikkelde zich daarna snel en ondanks dat hij zijn familie niet al te vaak zag, had hij genoeg inspiratie die hij haalde uit de mensen om hem heen.
Er waren talloze schrijvers in de buurt zoals Robert Desnos, Georges Limbour, Michel Leiris etc. In 1923 veranderde Miro’s stijl opnieuw, waarvan Paul Klee een belangrijke invloed was. Miro woonde van ’24 de bijeenkomsten van de surrealistische beweging bij, maar was nog niet volledig lid van de groep. Een jaar later waren zijn werken te bewonderen in La Révolution Surréaliste, in Parijs.
De verkoop liep niet goed, maar de nadruk op de woorden die Miro had gevonden veroorzaakten een groot schandaal. Miro werd dat zelfde jaar gevraagd of hij mee wilde doen aan de 1e tentoonstelling van de Surrealistische beweging. En niet veel later, op aandringen van Picasso, ontwierpen hij en Max Ernst decors voor een ballet. Niet iedereen was het hier mee eens en ook vanwege jaloerse blikken van andere kunstenaars werd er tijdens de première van Roméo en Julliet geprotesteerd.
Hij ging verder en reisde in 1928 naar Nederland, waar hij een reeks Nederlands interieurs schilderde. Hij trouwde in 1929 met Pilar Junicosa. Hij was nog steeds niet rijk, maar hij werd wel steeds bekender. Een jaar later had hij namelijk een tentoonstelling in Amerika. Hij kwam steeds met nieuwe technieken. Hij maakte onder andere schilderijen op schuurpapier. Zijn beelden werden steeds monstelijker en heftiger. Er zijn technische experimenten steeds ruwer en wilder. Veel mensen dachten dat hij zijn inspiratie aan de slechte situatie in Spanje wijdden, maar dit is nooit bewezen. In 1936 brak de Spaanse burgeroorlog uit en hij vluchtte naar Momtparnasse. Hij raakte steeds meer politiek betrokken en dit zag je ook in zijn werk, in affiches en aan muurtekeningen. In de eerste maand van de oorlog begon hij weer aan een nieuwe reeks kunstwerken, de Constellaties, zijn werk was een vlucht van alle ellende in de wereld. Hij moest wel op de vlucht voor de oorlog en hij dacht ook dat de Nazi’s zouden overwinnen. Dit stelde hem teleur en hij zat in een diep dal. Tijdens deze periode won hij wel een belangrijke prijs in New York. Het museum van Modern Art wijdde een grote overzichtstentoonstelling aan hem. In 1941 keerde hij terug naar Barcelona en begon met keramiek te werken. In 1947 verhuisde hij naar Amerika, waar hij in 1948 weer terug keerde. In Spanje werd Miro genegeerd, maar in de rest van de wereld werd hij steeds bekender. In de jaren erna had Miro nog enkele grote tentoonstelling, ook van zijn werk met keramiek. In 1956 keerde hij terug naar Palma, waar hij een rustig bestaan leefde. In 1985 is hij gestorven.
René Magritte.
Rene was de enige surrealistische schilder die zich niet helemaal aansloot bij de beweging van André Breton. Hij werd in 1898 geboren in Lesinnes geboren en groeide op in Charleroi.
Hij schilderde al vanaf jongs af aan. In 1916 heeft hij zijn vader over gehaald om hem naar de academie voor Schone Kunsten te laten gaan. Deze lag in Brussel. Hij volgde de lessen niet genoeg. Toen hij in 1919 de werken zag van Chirico, wist hij dat hij schilder wilde worden. Kort daarop werd één schilderij van hem tentoongesteld, die geïnspireerd was door Picasso. In 1920 trouwde hij met zijn jeugdliefde, Margritte Berger. In 1925 na een paar jaar leverde hij zijn eerste ‘echte’ werk af, de verdwaalde jockey. Deze kale en zakelijke stijl die dit schilderij had, zouden later enorm veel van zijn werk beïnvloeden. Hij kreeg deze periode een paar belangrijke vrienden, E.L.T Mesens, een Belgische dichter. In ’27 ging René naar Parijs, waar hij zich bij de surrealistische beweging van Breton wendde. Zijn persoonlijkheid botste wel met die van Breton. Dit is zo hoog opgelopen dat hij weer terugkeerde naar Brussel. Tijdens de periode die volgt, zijn er weinig werken van Magritte die uitkomen. Tegelijkertijd richtte hij zelf een beweging op van surrealisten in Brussel en iedere zaterdag zaten deze mensen bij hem thuis. Magritte was zeer geïnteresseerd in Fantomas, een meester-crimineel en verwerkte dit in zijn werken. Na een tijdje kreeg zijn werk een omslag. Hij ging in zijn werken op zoek naar overeenkomsten, zonder dat dit opviel, de tijd van ongerijmdheden was voorbij. Tijdens de Tweede Wereldoorlog verdiepte hij zich ook in het impressionisme en vooral op Renoir. Zijn fanatieke volgelingen waren verward. In 1947 maakte hij werken om de wereld een beetje te schokken, dit is gelukt , er kwam een schandaal. Hij keerde daarna terug naar zijn oude stijl, toen hij merkte dat dit ook niet was hij wilde.
Hij bood zijn excuses aan en in 1967 stierf hij.
Salvador Dali.
Dali is misschien wel de bekendste surrealistische kunstenaar. Hij werd in 1904 geboren in Catalonië. Van jongs af aan, schreeuwt Dali om aandacht. Hij was erg assertief. Zijn vader stuurde hem naar een openbare school in Figueras, waar hij niets leerde. Zijn belangstelling werd opgemerkt door een impressionistische schilder, Ramon Pichot. En deze moedigde hem aan om te gaan tekenen en schilderen. In 1918 was Dali zo ver om zijn eerste werken tentoon te stellen in het plaatselijke theater. In 1921 ging hij naar de kunstacademie in Madrid. Docenten konden hem weinig bijbrengen, omdat hij zelf al vaardig genoeg was. Hij werd naar huis gestuurd en toen heeft hij een tijdje gevangen gezeten, omdat hij gedemonstreerd had tegen dictator de Rivera. Hij keerde een jaar later terug naar de academie en begon hier te experimenteren met modernere stijlen. Hij had kort daarna zijn eerste echte tentoonstelling in Barcelona. De kritieken waren lovend. Hij werd kort daarna weer van de academie gestuurd, omdat hij tegen zijn docenten had gezegd dat hij slimmer was dan zij. Hij bracht daarna een bezoek aan Parijs, naar Picasso en daarna vervolgde hij zijn reis naar Nederland waar hij een studie deed naar de werken van Vermeer. Dali werd ook beïnvloed door Bunuels enthousiasme voor de film. Hij maakte kort daarna een verbazingwekkende en woeste film. Toen deze film werd vertoond kwam er een enorme rel. Het was hiermee niet te voorkomen dat hij in de aandacht van de surrealisten kwam. Hij werd hier verliefd op Gala, de vrouw van Eluard. Eluard zat ook bij de surrealistische beweging. Deze vrouw werd zijn muze en regelde ook zijn zaken. In november dat jaar had hij een tentoonstelling in Parijs. Al snel begonnen andere surrealisten zich te ergeren aan het talent van Dali voor public relations die hij persoonlijk had. Breton was geen grote fan van Dali, omdat hij dacht dat hij de leiding van de beweging zou overnemen. Breton wilde Dali een hak zetten tijdens een bijeenkomst, maar Dali was slim en kwam hier onder uit. Hij legde daarna een eed af. Maar in 1939 werd hij definitief uit de groep gezet. Eind jaren 30 was Dali erg gericht op damesmode. Hij had hier een grote invloed op. Vanaf 1935 behartigde miljonair James zijn zaken. Hij kocht Dali’s belangrijkste werkstukken en gaf hem opdracht om surrealistische dingen te ontwerpen voor zijn buitenhuis. Dali deed ook enorm zijn best om bekend te worden in Amerika. Hij stond als een van de eerste kunstenaars op de cover van de Time. Hij ontwierp in 1936 een speciaal paviljoen in New York. Hij bleef altijd geboeid door de gebeurtenissen in de Spaanse politiek. In 1935 was hij bezig met een van zijn studies naar een nieuw kunstwerk; weke constructie met gekookte bonen. Waarin de invloed van Goya te zien was. Dali kwam niet meer bij de beweging van de surrealisten en ging voor het grote geld. Breton pikte dit niet en nam zijn tentoonstelling in Amerika onder vuur. Maar Dali trok zich er niets van aan en had in het Modern Art museum in New York een overzichtstentoonstelling. Hij werkte die periode ook samen met Walt Disney. In 1948 keerde hij terug naar Europa. Hij was erg bekend bij iedereen. Dali ging nu verder met het maken van religieus getinte kunstwerken. De laatste jaren van het leven van Dali werd gekenmerkt door allerlei schandalen. Hij stierf in 1989 onder ellendige omstandigheden. De werken van Dali blijven nog iedereen verbazen.
Conclusie:
Kort samengevat houdt het surrealisme het volgende in. De grondlegger van het surrealisme is André Breton. Hij heeft deze beweging opgericht omdat hij de werkelijke wereld wilde koppelen aan de fantasiewereld. Hierbij probeerde hij de fantasie zo gedetailleerd mogelijk weer te geven waardoor fantasie op de werkelijkheid leek. Vandaar de naam surrealisme.
Om dit doel te bereiken moeten er een aantal belangrijke aspecten aanwezig zijn. Het kunstwerk moet vloeiend en organisch zijn. Combinaties en het toeval leggen de basis van surrealistische kunstwerken en literatuur. Bij het surrealisme stonden vier kunstenaar centraal: Salvador Dali, Rene Magritte, Max Ernst en Juan Miro. Deze mannen zijn zeer bekend en hebben enkele grote tentoonstellingen op hun naam staan.
Literatuurlijst:
Lucie-Smith, E. (1999). Kunstenaars van de 20ste eeuw.Bussum: Uitgeverij THOTH
http://users.telenet.be/wendy.geerts/notas/Surrealisme.html
(http://www.surrealisme.nl/, 24 dec. 08)
Kunstwerken surrealisme:
zondag 11 januari 2009
Abonneren op:
Posts (Atom)
